Në Mal të Zi çdo vit diagnostikohen me kancer gjiri rreth 400 pacientë dhe kjo sëmundje është shkaku më i shpeshtë i vdekjes tek femrat, u bë e ditur në një ligjëratë në Kuvendin e Malit të Zi me rastin e Tetorit Rozë – muajit të luftës kundër kancerit të gjirit.

Drejtoresha e Institutit të Onkologjisë, Sanja Llekiq, tha se në nivel global, dy deri në tre milionë raste të kancerit të gjirit zbulohen çdo vit, se meshkujt sëmuren në një për qind të rasteve dhe se gjysmë milioni gra vdesin nga kjo sëmundje çdo vit.

Ajo tha se sipas statistikave, një në tetë gra do të sëmuret nga kanceri i gjirit.

“Nga të gjitha gratë që trajtohen për ndonjë lloj kanceri, një në katër gra ka kancer gjiri, një në gjashtë me kancer gjiri vdes nga ajo sëmundje. Ato shifra na kujtojnë të punojmë në parandalim”, tha Llekiq.

Duke folur për situatën në Mal të Zi, ajo tha se sipas të dhënave të vitit 2020, kanceri është në vendin e dytë për nga frekuenca, ndërsa kanceri i mushkërive në vendin e parë.

“Nuk ka kontroll të mirë të duhanit. Globalisht ato malinje ishin në vendin e dytë, ndërsa gjiri para dy vitesh ka qenë në vendin e parë”, tha Llekiq.

Llekiq deklaroi se në Mal të Zi sëmuren rreth 400 pacientë në vit.

Ajo tha se kanceri i gjirit është një problem i rëndësishëm i shëndetit publik dhe se 2.2 milionë gra në mbarë botën e marrin këtë sëmundje çdo vit.

Sipas saj, trajtimi varet nga stadi i sëmundjes dhe vendimi merret ekskluzivisht në një këshill multidisiplinar.

Llekiq tha se mjekët insistojnë në vetëkontroll.

“Është vërtetuar se 80 për qind e femrave vërejnë ndryshime në gji përmes vetëkontrollit, por ai nuk guxon të jetë zëvendësues i ekzaminimit radiologjik”, tha Llekiq.

Duke folur për faktorët e rrezikut, Llekiq tha se ka nga ata që mund të ndikohen – dieta, pirja e duhanit, përdorimi i alkoolit, aktiviteti fizik, mos ushqyerja me gji, moslindja.

“Shpesh e kishim si faktor risku që infertiliteti llogaritet si faktor risku. Sot jemi dëshmitarë që kufiri i moshës është ulur edhe më shumë, fakti që gruaja nuk ka lindur nuk është faktor rreziku, se kemi edhe gra shtatzëna të cilat e kanë marrë këtë sëmundje”, tha Llekiq.

Siç tha ajo, është e rëndësishme të minimizohen të gjithë faktorët e dëmshëm të rrezikut me stilin e jetesës.

Llekiq tha se ndër faktorët e përhershëm të rrezikut janë gjinia dhe karcinomat trashëgimore.

Duke folur për parandalimin dytësor, ajo tha se një kombinim i strategjive është dëshmuar efektiv në zgjerimin e depistimit dhe diagnostikimit të hershëm.

Sipas saj, krahas ekzaminimit për kancerin e gjirit, zorrës së trashë dhe qafës së mitrës rekomandohet edhe kontrolli për kancerin e prostatës dhe stomakut.

Llekiq tha se është e nevojshme të investohet në fushatat e ndërgjegjësimit të publikut.

Ajo tha se gratë pa simptoma duhet të fillojnë ekzaminimin në moshën 25 vjeçare.

Lekiq shtoi se për gratë me histori familjare pozitive, ekzaminimi parandalues ​​duhet të fillojë dhjetë vjet në lidhje me moshën e pacientit në momentin e diagnostikimit.